Амьдралын хэмнэл завгүй болж, стрессийн түвшин нэмэгдэх үед богино хугацааны ой санамжаа мартах эсвэл энгийн зүйлд анхаарлаа төвлөрүүлэхэд бэрхшээлтэй болох нь энгийн үзэгдэл юм. Түүнчлэн амралтын өдрүүдийн дараа ажил, хичээлийн горимд эргэн ороход хэцүү санагдах тохиолдол үүсдэг байна.

Энэхүү сэтгэл санааны байдлыг “тархины манан” гэж нэрлэдэг байна. Энэ нь анхаарал төвлөрөхөд хүндрэл учрах, мартамхай болох, оюун санааны удаашрал гэх мэт цогц шинж тэмдгийг илэрхийлдэг байна.

Үүний нийтлэг шалтгаан нь цэвэршилт эсвэл цэвэршилтийн өмнөх үед тохиолдож болох зүйл юм. Харин Анагаах ухааны доктор, Morning Live нэвтрүүлгийн мэргэжилтэн Доктор Тарака тархины мананг сарниулахад туслах дөрвөн зөвлөгөө болон тусгай товчлолыг санал болгосон байна.

Үүнд:

1. Өөртөө эелдэг ханд

Тархины манан хэнд ч тохиолдож болох зүйл юм. Түүнчлэн таны сул дорой байдал, тулгарсан асуудлаа зохицуулж чадахгүй байгаа нь ихэнхдээ ядрах, стресст орсон эсвэл хэт ачаалалтай байгаагийн дохио юм. Энэ нь ихэнхдээ түр зуурынх гэдгийг өөртөө сануулж, удаашрах, зарим ажлыг бусдад даатгах эсвэл тусламж хүсэх нь огт буруу зүйл биш юм.

2. Дэг журамтай болгох

Өдөр тутмынхаа хэмнэлийг тогтоож, шийдвэр гаргах ядаргааг багасгаж урьдчилан таамаглаж болох зүйлс нь танд ирж байгаа дарамттай мэдрэмжүүдийг хөнгөвчилж өгөх боломжтой байна. Түүнчлэн дараагийн алхам юу болохыг тооцоолсон байх нь “Өнөөдөр би юу хийх ёстой билээ” гэх асуултыг давтан бодохыг багасгаж болох юм.

Мөн өглөө, орой нь дэглэм тогтоох нь үр дүнтэй юм. Үүнд, хувцсаа өмнөх орой нь бэлдэх, өглөөний хоолоо урьдчилан бэлтгэх зэрэг энгийн зүйл байнгын шийдвэр гаргах шаардлагаас тархийг чөлөөлдөг байна.

3. Завсарлага ав

Өдрийн тэмдэглэлдээ уулзалт, нийгмийн арга хэмжээ, жижиг ажил болон өдөр тутмын үүрэг даалгавраар дүүргэж, өөрт амсхийх зав үлдээхгүй байх нь хялбар зүйл юм.

Түүнчлэн удаан хугацаанд олон ажлыг зохицуулах гэж оролдох нь таны тархинд амрах зав олгодоггүй байна. Тиймээс хийж байгаа ажлынхаа дунд зориудаар богинохон завсарлага төлөвлөх хэрэгтэй юм. Үүнд өдөртөө 5–10 минут сунгалт хийх, ус уух, гадаа гарах эсвэл нам гүмхэн суухад хангалттай байна. Эдгээр нь тархинд хийсэн ажлаа боловсруулж, үлдсэн стрессээс ангижирч, дараагийн зүйлд бэлдэх боломж олгодог байна.

4. Календарь болон сануулга ашиглах

Уулзалт, ажил, хийх зүйлээ тархиндаа хадгалах гэж оролдох нь оюуны дарамт, мартамхай байдалд хүргэдэг байна. Мөн гар утас болон бусад технологид энэ ажлыг даатгаж календарь болон сэрүүлэг байдлаар сануулга ашигласнаар танд ирэх ачаалал буурах боломжтой юм.

Эдгээр өдөр тутмын хэрэгжүүлж болох зөвлөгөөнүүдээс гадна Доктор Такара-ын тархины эрүүл мэндийг дэмжиж, анхаарлаа хурц байлгахад туслах “SWANS” товчлолыг санал болгож байна.

Энэхүү үгийн үсэг бүр тархины мананг арилгаж, сэтгэн бодох чадварыг тань хамгийн сайн түвшинд хадгалахад хэрэгтэй дадлыг илэрхийлдэг байна. Тодруулбал,

Нойр: Шөнөдөө 7–9 цаг унтахыг зорих,

Ус: Усыг тогтмол бага багаар ууж занших,

Хөдөлгөөн: Богино алхалт хийх, хөнгөн гүйх эсвэл тогтмол сунгалт хийхийг оролдох,

Хоол тэжээл: Шим тэжээл нь тархины эрүүл мэндэд маш чухал юм. Өндөг, загас, самар зэрэг хэрэглэж анхаарал төвлөрөл болон ой тогтоолтоо дэмжих,

Стресс: Архаг стресс нь кортизол хэмээх дааврыг ихээр ялгаруулдаг. Энэ нь таны стрессийн хариу урвалыг зохицуулдаг боловч хэт их үед сэтгэхүйг бүрхэг болгодог. Амьсгалын дасгал, бясалгал болон хоббигоор дамжуулан стрессээ бууруулах аргыг олох зэргээр өөрт ирэх ачааллаа буруулах талаар анхаарах ёстой юм.

Мөн түүнчлэн хэт их ачаалалтай ажиллах нь эрүүл мэнд, сэтгэн бодох чадварт нөлөөлж ажлаас халширч, ажлын явц буурах зэрэг сөрөг нөлөөтэй учир амьдралын хэмнэлээ тогтвортой цэгцтэй байлгах ёстой байна.

Эх сурвалж: BBC

Ц.Анужин